Suy giãn tĩnh mạch chi dưới (chân): Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Suy giãn tĩnh mạch chi dưới là bệnh lý phổ biến ở nước ta hiện nay, bệnh diễn tiến âm thầm, các biểu hiện ban đầu không rõ rệt, bệnh trở nặng có thể gây các biến chứng huyết khối tĩnh mạch nông và sâu gây đau nhức, phù nề hai chi dưới. Nếu không được điều trị sớm, bệnh có thể gây chảy máu, loét chân…ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sống và thẩm mỹ.
Nguyên nhân phổ biến gây giãn tĩnh mạch chân như: đặc thù công việc phải đứng lâu hay ngồi nhiều, ít vận động và hoạt động thể chất, môi trường ẩm thấp, béo phì, thường xuyên đi giày cao gót, hay di truyền…
Giãn tĩnh mạch chi dưới là gì?
Suy giãn tĩnh mạch chi dưới là tình trạng máu máu ở hệ thống tĩnh mạch bị ứ đọng ở chân, không đưa lên tĩnh mạch chủ trở về tim như bình thường. Điều đó làm tĩnh mạch biến dạng, giãn ra.
Hậu quả là người bệnh sẽ gặp cảm giác nặng chân, nhức mỏi, phù chân, tê bì, cảm giác như kiến bò, chuột rút về ban đêm… Những trường hợp nặng hơn gây các biến chứng như chàm da, loét chân không lành… khiến việc điều trị kéo dài và khó khăn hơn.
Triệu chứng suy giãn tĩnh mạch chi dưới
- Tĩnh mạch giãn lớn, nổi ngoằn ngoèo sát bề mặt da, có màu xanh hoặc đỏ, nhỏ như sợi tóc đến lớn như chiếc đũa.
- Đau nhức, nặng và mỏi chân
- Cảm giác nóng, ngứa, và co cứng hay chuột rút về đêm
- Tê rần, châm chích, cảm giác như kiến bò vùng cẳng chân
- Phù chân thường xuất hiện vào buổi chiều hay sau khi đứng một lúc…
Điều trị bằng tiêm xơ tĩnh mạch
Tiêm xơ tĩnh mạch là tiêm thuốc gây xơ (dạng dịch hay dạng bọt) vào lòng tĩnh mạch nông, thuốc này vai trò gây kích ứng niêm mạc, một mặt giúp co nhỏ lòng tĩnh mạch, mặt khác làm tắc lòng tĩnh mạch bị suy buộc máu phải chuyển hướng sang các tĩnh mạch khỏe mạnh hơn.
Tĩnh mạch bị suy sau cùng phát triển thành mô sẹo, được tái hấp thu vào mô cục bộ và mất dần, nhờ vậy mà loại bỏ được các tĩnh mạch bị bệnh.
Hiệu quả:
- Giúp giảm 80-90% tĩnh mạch bị giãn cũng như loại bỏ các triệu chứng đau nhức, nặng, mỏi chân, nổi gân xanh tím…
- An toàn, ít xâm lấn, không gây đau, không gây biến chứng và phục hồi nhanh
- Có thể ra về sau điều trị, sinh hoạt bình thường không cần nghỉ dưỡng
Chỉ định: Điều trị cho suy giãn tĩnh mạch nông chi dưới dạng mạng lưới hoặc mạng nhện, với điều kiện tĩnh mạch giãn nhẹ dưới 3mm.
Lộ trình điều trị: Thường sẽ tiến hành trong 1 lần điều trị, kéo dài trong 45 – 60 phút. Cấp độ nặng sẽ cần từ 1 đến 3 lần điều trị.
Tái khám: Tái khám sau 1 tháng điều trị
Chăm sóc sau điều trị:
- Tránh mang vác nặng, vận động mạnh trong 2 tuần đầu.
- Tránh để vùng tiêm xơ tiếp xúc với nhiệt độ cao như ánh nắng mặt trời, nước nóng, nước biển trong 2 tuần đầu.
- Đi bộ nhẹ nhàng, thể dục nhẹ nhàng lưu thông máu.
Điều trị bằng Laser/RF
Điều trị bằng phương pháp Laser và RF là dùng nhiệt ánh sáng Laser hoặc nhiệt sóng RF để làm teo tĩnh mạch bị giãn, bác sĩ sẽ luồn một que đốt laser hoặc dây RF vào trong lòng tĩnh mạch bị giãn nở rộng (catheter, gọi là ống thông tĩnh mạch trung tâm), Khi catheter được rút ra, nhiệt ở đầu ống sẽ đốt và bịt kín tĩnh mạch lại.
Phương pháp này được chỉ định cho bệnh nhân suy giãn tĩnh mạch chi dưới có biểu hiện lâm sàng theo CEAP từ C2 đến C6;
Ưu điểm:
- Hiệu quả làm giảm đến 94,6% tĩnh mạch bị giãn
- Loại bỏ triệu chứng gân xanh mà không để lại sẹo
- Ít xâm lấn, hầu như không gây biến chứng.
Lộ trình điều trị: Trường hợp vừa và nhẹ chỉ cần điều trị 1 lần, nặng hơn sẽ tối đa 3 lần, mỗi lần kéo dài trong vòng 45 – 90 phút.
Tái khám: Tái khám sau 1 tháng điều trị
Chăm sóc sau điều trị:
- Ăn uống sinh hoạt bình thường sau điều trị.
- Không tắm nước nóng trong 1 -2 tuần đầu
- Đi bộ nhẹ nhàng khoảng 30 phút mỗi ngày, chia đều mỗi lần 10 phút, tránh vận động mạnh như chạy hay mang vác vật nặng.
- Có thể mang vớ y khoa 1-2 tuần đầu
- Không đứng hoặc ngồi lâu
Điều trị bằng keo sinh học
Bơm keo sinh học Venaseal được xem là bước tiến “vàng” trong điều trị suy giãn tĩnh mạch chi dưới, giúp loại bỏ các triệu chứng, phòng tái phát hay biến chứng.
Ưu điểm:
- Là phương pháp hiệu quả nhất trong 3 phương pháp, hiệu quả loại bỏ 96.8% tĩnh mạch bị bệnh.
- Bệnh nhân không cần phải mang vớ y khoa và có thể hoạt động bình thường ngay sau khi điều trị.
- Không phải sử dụng thuốc giảm đau và không cần tái khám nhiều lần sau khi điều trị.
Lộ trình điều trị: Điều trị chỉ trong 1 lần, kéo dài từ 60 – 120 phút.
Các bước thực hiện: Tương tự như đốt laser tĩnh mạch, trong suốt quá trình diễn ra thủ thuật cũng có sự hỗ trợ của màn hình siêu âm, giúp định vị chính xác vị trí đầu dây dẫn. Nhờ đó, bác sĩ có thể đặt đúng catheter trong lòng tĩnh mạch suy, đồng thời theo dõi xem mạch máu đã teo lại chưa, từ đó tiến hành các bước điều trị một cách thuận lợi.
Tái khám: Tái khám sau 1 tháng điều trị, hoặc 2 tuần sau điều trị (tùy chỉ định của bác sĩ thực hiện).
Chăm sóc sau điều trị:
- Ăn uống sinh hoạt bình thường sau điều trị.
- Đi bộ nhẹ nhàng khoảng 30 phút mỗi ngày, chia đều mỗi lần 10 phút, tránh vận động mạnh như chạy hay mang vác vật nặng.
- Không đứng hoặc ngồi quá lâu